تَفسیرُ الصّافی یکی از آثار ملامحسن فیض کاشانی در تفسیر قرآن است که بیشتر از روش تفسیر روایی (تفسیر آیات به کمک روایات) بهره گرفته و به علت اختصار و جامعیت، در زمان‌های مختلف مورد توجه بوده است. فیض در این اثر سعی کرده، تفسیری پیراسته از اندیشه‌های گوناگون عرضه کند و از این رو نام «الصافی» را برای آن برگزیده است.
این تفسیر، مباحث کلامی، عرفانی و ادبی را نیز در بر دارد و مؤلف در تفسیر الاصفی آن را خلاصه کرده است
فیض کاشانی بعد از مقدمه‌ای درباره جریان تفسیرنگاری و اعتراض به کاستی‌های تفاسیر می‌نویسد: به هر حال من تا کنون، در میان تفاسیر، با همه گستردگی تعداد آنها، تفسیری مُهَذَّب و پیراسته از ناهنجاری‌ها با بیانی کافی که تشنگان را سیراب کند، نیافته‌ام و امیدوارم این تفسیر، همانی باشد که انتظار می‌رود؛ تفسیری که مطالب و روایات صحیح را از روایات کدِر و ناصاف تمییز دهد
فیض در تفسیر صافی، تأثیر شدید و نمایانی از تفسیر بیضاوی دارد تا جایی که اگر روایتی در تفسیر آیه نباشد اصل عبارت بیضاوی را نقل می‌کند و گاه با اندک تغییری آن را می‌آورد.
فیض کاشانی قبل از آغاز تفسیر، بعد از مقدمه‌ای، دوازده مقدمه را به عنوان مقدمات تفسیر خود ذکر می‌کند که به تعبیر محمد هادی معرفت در التفسیر و المفسرون، از بهترین مقدمات تفسیری است که در ابتدای تفسیر آورده شده و مصنف به بهترین وجه مطالب ضروری را که هر مفسر باید بیان نماید، ذکر کرده است.
علم تفسیر
تفسیرهای مهم
شیعی:
تفسیر قمی — د. ۳۰۷ق.
تفسیر عیاشی — د. ۳۲۰ق.
تفسیر تبیان — د. ۴۶۰ق.
تفسیر مجمع البیان — د. ۵۴۸ق.
تفسیر جوامع الجامع — د. ۵۴۸ق.
الصافی فی تفسیر کلام الله الوافی د. ۱۰۹۱ق.
تفسیر المیزان — د. ۱۴۰۲ق.
سنی:
تفسیر طبری — د. ۳۱۰ق.
تفسیر ابن عطیه — د. ۵۴۱ق.
تفسیر قرطبی — د. ۶۷۱ق.
تفسیر ابن کثیر — د. ۷۷۴ق.
تفسیر جلالین — د. ۸۶۴ق./۹۱۱ق.
گرایش‌های تفسیری
تفسیر تطبیقی
تفسیر علمی
تفسیر عصری
تفسیر تاریخی
تفسیر فلسفی
تفسیر کلامی
تفسیر عرفانی
تفسیر ادبی
تفسیر فقهی
روش‌های تفسیری
تفسیر قرآن به قرآن
تفسیر روایی
تفسیر عقلی
تفسیر اجتهادی
اقسام تفسیر
تفسیر ترتیبی
تفسیر موضوعی
اصطلاحات علم تفسیر
اسباب نزول
ناسخ و منسوخ
محکم و متشابه
تحدی
اعجاز قرآن
جری
مطالب مقدمات به قرار ذیل است:
مقدمه اول، در فضل قرآن و وصیت به تمسک به آن از روایات اهل بیت و در مذمت دشمنان آنان.
مقدمه دوم، در بیان این که علم قرآن، نزد اهل بیت بوده و ظاهر و باطن همه قرآن را آنان می‌دانند.
مقدمه سوم، در بیان این که کل قرآن در شأن اولیاءاللّه و دشمنان آنان وارد شده است.
مقدمه چهارم، در بیان وجوه معانی آیات از تفسیر و تأویل، ظاهر و باطن، محکم و متشابه، ناسخ و منسوخ و... که بخشی از مطالب علوم قرآن را تشکیل می‌دهند.
مقدمه پنجم، در بیان مفهوم تفسیر به رأی و نهی از آن می‌باشد.
مقدمه ششم، در عدم تحریف قرآن.
مقدمه هفتم، در بیان این که قرآن تبیان همه چیز است، و اصول معارف دینی و قواعد شرعی در آن مطرح شده است.
مقدمه هشتم، در بیان قرائات مختلف و میزان اعتبار آنها.
مقدمه نهم، در نزول دفعی و تدریجی قرآن.
مقدمه دهم، در شفاعت قرآن و ثواب تلاوت و حفظ آن.
مقدمه یازدهم، در تلاوت قرآن و آداب آن.
مقدمه دوازدهم، در بیان اصطلاحات و روشی که در تفسیر بر آنها تکیه داشته است.
تفسیر صافی از جمله تفاسیری است که همه متأخرین در کتب خود بدان تکیه کرده‌اند؛ از جمله علامه طباطبایی در تفسیر المیزان که به آن استشهاد نموده‌اند. کسی که در تفسیر المیزان تتبع کند این حقیقت را به وضوح در می‌یابد. این امر دلالت بر اهمیت و منزلت تفسیر صافی و اعتماد بر مؤلف آن دارد.
محمد هادی معرفت می‌نویسد: تفسیر صافی در مجموع از تفاسیر نفیس و ارزشمند و فراگیر است که نزدیک به همه روایات اهل بیت در ارتباط با تفسیر یا تأویل آیات در آن گردآمده است؛ گرچه در مواردی سره و ناسره را با هم در آمیخته است.
سید محمد علی ایازی می‌گوید: این تفسیر در مقایسه با دیگر تفسیرهای قرآن مختصر است و در گذشته مورد استقبال علمای حوزه و همواره مورد بهره برداری دانش پژوهان قرار کرفته است؛ تا آنجا که متن درسی طلاب حوزه علمیه بود.
محمد حسین ذهبی نیز می‌نویسد: تفسیر صافی کتابی است که صاحب آن قرآن را طبق اصول مذهب امامی تفسیر می‌کند. مقام و موقعیت آن همانند موقعیت همه کتابهای تفسیری در پیشگاه مذهب امامیه اثناعشری است که معتقدند اهل بیت آگاه‌ترین مردم نسبت به اسرار قرآن و داناترین آنان نسبت به معانی قرآن هستند.
